Güney Afrika, sömürge döneminde yurtdışına götürülen yerli halkın kalıntılarını ve apartheid karşıtı mücadelede sürgünde ölen vatandaşlarının naaşlarını ülkeye geri getirmeye yönelik çalışmalarını hızlandırdı.
İlk Halkların Kalıntıları Geri Alınacak
Kültür Bakanı Gayton McKenzie, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, yurtdışındaki kurumlarla temas halinde olduklarını ve özellikle KhoiSan halkına ait kalıntıların iadesi için görüşmeler yürüttüklerini belirtti. KhoiSan halkı, Güney Afrika’nın “ilk halkları” arasında kabul ediliyor.
Hükümet ekiplerinin Angola ve Zimbabve gibi komşu ülkelere giderek mezarlık kayıtlarını inceleyeceği, apartheid döneminde bu ülkelerde ölen vatandaşların tespit edilip kalıntılarının geri getirilmesi için adımlar atılacağı bildirildi.
58 Yerli Bireyin Kalıntıları Yeniden Defnedilecek
Bakan McKenzie, müzeler ve yabancı kurumlar tarafından izinsiz şekilde alınıp laboratuvarlarda incelenen 58 yerliye ait kalıntıların ülkeye getirildiğini ve yeniden defnedileceğini duyurdu. Kalıntıların, sömürge döneminde mezarlardan çıkarıldığı ifade edildi.
McKenzie, “Bu insanlar müzelerde sergilendi, laboratuvarlarda incelendi, yabancı kurumlarda izinsiz tutuldu. Bu adaletsizlikleri düzeltiyoruz” dedi.
Ayrıca, 2012 yılında Avusturya'dan getirilen Klaas ve Trooi Pienaar adlı KhoiSan çiftinin kalıntılarını, başarılı bir örnek olarak gösterdi. 2002 yılında Fransa’dan getirilen Sarah Baartman’ın kalıntıları da sürecin önemli bir adımı olarak kaydedildi.
Sürgünde Ölen Apartheid Karşıtları İçin Yeni Arama Başlıyor
McKenzie, apartheid rejimine karşı yürütülen mücadele sırasında binlerce Güney Afrikalının sürgüne gittiğini ve birçoğunun geri dönmediğini söyledi. Angola’da başlatılacak yeni çalışmayla, kimliği belirlenemeyen ve işaretlenmemiş mezarlarda yatan yaklaşık 400 kişinin tespiti hedefleniyor.
Angola’da hâlâ mayınlı bölgeler olduğu için, Avustralya merkezli bir mayın temizleme firmasıyla iş birliği yapılacağı açıklandı. Sürgünde ölenlerin yalnızca Afrika kıtasında değil, Avrupa ve Küba gibi ülkelerde de bulunduğu vurgulandı.
Eylül ayında, 42 sürgün aktivistin kalıntıları Güney Afrika’ya getirilmişti. Hükümet, benzer süreçlerin devam edeceğini bildirdi.