Uganda’da faaliyet gösteren EarthEnable, toprak zeminlerde yaşayan aileler için uygun maliyetli ve çevre dostu bir çözüm sunuyor: kil bazlı sıkıştırılmış zeminler. Bu sistem, sadece hijyen sorunlarını ortadan kaldırmakla kalmıyor, aynı zamanda beton zeminlere göre çok daha ucuz ve sürdürülebilir bir alternatif sunuyor.
Kil tabanlı zeminle sağlıklı yaşam alanı
Uganda’nın kırsal kesimlerinde yaşayan birçok aile, evlerinde hâlâ toprak zemin kullanıyor. Bu durum solunum yolları hastalıklarından parazitik enfeksiyonlara kadar pek çok sağlık sorununa neden olabiliyor. Bu sorunlarla mücadele etmek isteyen 56 yaşındaki 16 çocuk babası Imon Tigawalana da evinin toprak zeminini kil tabanlı sistemle değiştirenlerden biri oldu. EarthEnable tarafından sunulan bu sistem sayesinde iki odasına yeni zemin yaptırdı. Tigawalana, çocuklarının artık öksürük ve gribe yakalanmadığını belirtti.
Sağlık bakanlığı uyarıyor: Toprak zeminler hastalık kaynağı
Uganda Sağlık Bakanlığı, toprak zeminlerin hijyen eksikliği nedeniyle cilt altına yerleşerek enfeksiyonlara yol açan jigger piresi gibi parazitlerin yayılmasına sebep olduğunu vurguluyor. EarthEnable’in satış ve pazarlama müdürü Noeline Mutesi’ye göre, bu kil tabanlı zeminler, hastalıklara karşı koruyucu bir bariyer görevi görüyor. Ayrıca, hastane masraflarını karşılayamayan yoksul aileler için etkili bir önleyici çözüm sunuyor.
Kil tabanlı zemin nasıl yapılıyor?
Öncelikle zemin kazılıp düzleniyor. Ardından demir ve alüminyum oksit açısından zengin kırmızı murram toprağı, kum ve suyla karıştırılarak sıkıştırılıyor. İki haftalık kuruma sürecinden sonra yüzey, tahta mala ile düzeltilip daha da sıkıştırılıyor. Son aşamada ince bir kil sıva katmanı uygulanıyor ve keten tohumu yağı bazlı doğal bir vernik ile yüzey mühürleniyor. Bu vernik, plastik benzeri sert bir tabaka oluşturarak zemini dayanıklı hale getiriyor.
Beton zeminlere göre yüzde 70 daha ucuz
EarthEnable’e göre, tipik bir zemin yaklaşık 240.000 Uganda şilini (yaklaşık 65 dolar) tutuyor. Bu fiyat, beton zemine kıyasla yaklaşık yüzde 70 daha düşük. Ödemeler taksitli olarak da yapılabiliyor. ABD merkezli kar amacı gütmeyen kuruluş EarthEnable, Uganda, Ruanda ve Kenya’da kâr amacı güden alt kuruluşlar aracılığıyla faaliyet gösteriyor. Elde edilen kârlar ise yeni pazarlara giriş ve Ar-Ge çalışmalarına aktarılıyor.
Gençlere istihdam fırsatı
Jinja bölgesinde yürütülen projede, EarthEnable 100’den fazla yerel genci istihdam ediyor. Şirketin inşaat sorumlusu Alex Wanda’ya göre, bu gençlerin çoğu eğitim masraflarını karşılayamayan ve okulu bırakmak zorunda kalan bireylerden oluşuyor. EarthEnable, bu gençleri zemin yapımında uzmanlaştırarak meslek edinmelerini sağlıyor.
Çevre dostu çözüm: Beton yerine kil
EarthEnable, sunduğu kil tabanlı zeminlerin sadece ucuz değil, aynı zamanda çevreye duyarlı bir seçenek olduğunu belirtiyor. Beton üretimi yüksek karbon salımıyla çevreyi olumsuz etkilerken, bu sistem doğal malzemeler kullanarak sürdürülebilir bir çözüm sunuyor. 2023 yılında Uganda’da çimento sektörü, 628.000 metrik ton karbondioksit salımıyla ülkenin en büyük emisyon kaynaklarından biri oldu. Birleşmiş Milletler Çevre Programı’na göre inşaat sektörü küresel karbon salımının yüzde 37’sinden sorumlu.
Uganda İstatistik Bürosu’na göre, ülkenin konut açığı 2,6 milyon birimi aşıyor. Her yıl 300.000 yeni konuta ihtiyaç duyuluyor. Bu ihtiyaç özellikle kırsal kesimlerde daha belirgin. EarthEnable’in sunduğu ekonomik ve hijyenik zemin sistemi, bu açığı kapatmak için önemli bir alternatif olarak öne çıkıyor.